برآورد مرگ و میر شیرخواران زیر یک سال و کودکان زیر پنج سال به روش غیر مستقیم با استفاده از داده های سرشماری ایران

سابقه و هدف: مرگ و میر کودکان به عنوان شاخصی از توسعه کلی یک کشور و شاخص مهمی از سلامت جامعه می باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین مرگ و میر شیرخواران زیر یکسال، کودکان 1 تا 4 سال، زیر پنج سال و امید زندگی در بدو تولد به روش غیرمستقیم در 31 استان ایران و مقایسه تغییرات آن در فاصله 5 ساله با استفاده از داده های سرشماری سال 1385 و 1390 بوده است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی -مقطعی بوده که در آن میزان های مرگ و میرکودکان و امید زندگی در بدو تولد از روی تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده، فرزندان در حال حاضر زنده و مدل غرب جدول عمر کول و دمنی در روش غیرمستقیم تراسل برآورد شد. آنالیزهای مربوط با استفاده از برنامه qfive نرم افزار mortpak 4.3 سازمان ملل انجام گردید. یافته ها: متوسط مرگ و میر شیرخواران زیر یکسال، کودکان 1 تا 4 سال، زیر پنج سال و امید زندگی در ایران در سال 85 به ترتیب 3/47، 5/14، 2/61 در هزار تولد زنده و 4/64 سال و در سال 90 به ترتیب 9/21، 1/4، 9/25 در هزار تولد زنده و 1/72 سال بود. بر اساس نتایج سرشماری سال 1390، استان های سیستان و بلوچستان (8/31، 8/38)، خراسان جنوبی (9/30، 7/37) و سمنان (9/29، 3/36) بیش ترین میزان مرگ و میر شیر خواران زیر یکسال و کودکان زیر پنج سال در هزار تولد زنده را داشته اند. در حالی که استان های قم (5/13، 6/15)، مازندران (8/13، 16) و تهران (8/15، 4/18) کم ترین میزان مرگ و میر را داشتند. استنتاج: نتایج نشان داد که شاخص های مرگ و میر کودکان در فاصله بین دو سرشماری کاهش چشمگیری داشته است. هم چنین رتبه بندی استان ها از نظر شاخص های مرگ و میر کودکان و امید زندگی به شناسایی مناطق عقب مانده از برنامه های بهداشت باروری و سلامت کودکان کمک کرده و استراتژی های مداخله برای کاهش مرگ و میر در این مناطق را تشدید می کند.